
De gevolgen van de overgewaardeerde euro en zichzelf overschattende politici.
Eerst dreven de niet meer onafhankelijke ECB en politici de koers van de euro op met aankondigingen dat de ECB, het EFSM, het ESM en talloze hulpprogramma’s zich op kosten van belastinggbetalers garant stellen voor het terugbetalen van de overheidsschuld van perifere landen in Europa. Enig vertrouwen in de euro was hersteld, staatshuishoudingen en banken werden gered van faillissementen. Althans, voorlopig.
Wat deden politici indirect echter nog meer met de ECB, en direct met ‘hun’ EFSM en ‘hun’ ESM? Beschermende politici stelden de markten gerust door relatief goedkoop geld van de solide kernlanden naar de periferie te dirigeren. Mondiaal werd het daarom weer attractief om in Europese obligaties, risico’s afgedekt door belastinggeld, te investeren. Hetgeen vervolgens de eurokoers kunstmatig opdreef. Dit is de werkelijke oorzaak voor de opwaardering van de euro, die met name voor Frankrijk, nu voor problemen zorgen.
Tegelijkertijd wijst dit op een fundamenteel dilemma van het politiek ge-orchestreerde bailoutbeleid; maatregelen om de financiële markten te stabiliseren en banken te redden, dreven niet alleen, zoals gepland, uiteindelijk de prijs van staatsobligaties op, maar ook de koers van de euro. Die vervolgens prompt daalde, ó ironie, na de Italiaanse verkiezingen. Terwijl, wederom ‘ó ironie’, de staat werd opgezadeld met hogere rentelasten.
Da’s mooi meegenomen voor de schuldeisers van de probleemlanden, maar uiteindelijk slecht voor de mondiale concurrentiepositie van de lokale en Europese economie. Inmiddels ook doorgedrongen in Nederland. De huishouding van de staat is tijdelijk gered, de economie heeft last van een hoge, in feite overgewaardeerde eurokoers en ligt mede daardoor op haar gat.
Dit zogenaamde ‘reddingsbeleid’ verergert vanuit macro-economische oogpunt de recessie en zorgt uiteindelijk als katalysator voor nog meer werkloosheid dan er al was. Extreem omgekeerd, gebeurtenissen, zoals recent de Italiaanse verkiezingen, die de financiële markten tijdelijk enigzins destabiliseren, of minder uitzicht bieden op garanties voor rendementen op staatspapieren, kunnen de economie stabiliseren en aanzwengelen. Meer kans op export dankzij een lage wisselkoers.
De sterk wisselende en opgelopen eurokoers duiden tegelijkertijd op de beperkingen van de Europesees reddingspolitiek. Door de goedkope kredieten, hulp- en steunprogramma’s, ontstonden met name in Zuid-Europa inflatoire economische bubbels die implodeerden met het begin van de financiële crisis. Met als gevolg plotseling verslechterde kredietvoorwaarden en totaal dure economieën. Bovendien verhinderen deze programma’s de broodnodige afwaarwaardering van bedrijven, goederen, vastgoed en verlaging van prijzen en lonen, waarna vers kapitaal kan worden aangetrokken om nieuwe, andere economische groei te realiseren.
Als voorbeeld Frankrijk’s verouderde economie, die bovendien sterk is gericht op Zuid-Europa. Volgens een studie van Goldman Sachs moet Frankrijk 35% goedkoper worden ten opzichte van Duitsland om in verhouding tot andere landen haar schulden enigzins draaglijk te maken. Duitsland, waar alles ook niet een Walhalla is -de verschillen tussen arm en rijk zijn groot, dat in het begin van de jaren ’90 de basis legde voor Europese afgunst en Europese hoop. ’t Is maar van welke kant men het bekijkt.
Wat kan de ECB nog doen om de scheefgegroeide verhoudingen recht te trekken? Met inflatoire, bijgedrukte euro’s buitenlandse valuta opkopen totdat de koers van de euro weer is verlaagd en overeenkomt met de waardering in verhouding tot de schulden en luchtballonen in de eurozone. Pas dán ontstaat, in combinatie met eerder genoemde afwaarderingen, weer ruimte voor economische groei passend in mondiale verhoudingen. Niet eerder.
Misschien moeten we de Italianen, die op de politieke clowns Berlusconi en Grillo stemden, wel dankbaar zijn. Helemaal gek zijn Italianen ook weer niet…. Want een paar dingen maakten deze verkiezingen duidelijk.
De kunstmatig opgewaardeerde euro heeft slechts geleid tot reusachtige collaterale schade. Aangericht door politici die met een ondemocratisch tot stand gekomen Europees bailout beleid valse verwachtingen hebben gewekt, welke niet gerealiseerd kunnen worden en nu als een boomerang terugkeren op het verkeerde adres. Over kwetsbaarheid en incasseringsvermogen bij nieuwe tegenslagen nog niet eens gesproken.
Een beleid dat uiteindelijk niet alleen de crisislanden raakt, maar nu ook de ‘solide’ landen, waar belastingbetalers en gepensioneerden de onaangename gevolgen van deze onvoldoende doordachte reddingspolitiek in hun beurzen beginnen te voelen. En tegelijkertijd programma’s voor afwaardering van sociale verworvenheden en inflatoire doodordinaire lastenverzwaringen op volle toeren draaien.
De les zijnde, zoals eerder gebeurde met de invoering van de euro -maar niet ter harte werd genomen, dat degenen die het primaat van de politiek boven voorspelbare macro-economische wetmatigheden plaatsen, eufemistisch geschreven minstens enige terughoudendheid past.
Ook wanneer diegenen de toekomst van Europa in de etalage te pronk zetten. Want deze crisis gaat inderdaad nog jaren duren om de reusachtige collaterale schade te herstellen. Beter nog, opruimen, wat nog bruikbaar is bewaren en volledig opnieuw bouwen. Met een nieuw fundament.
-0-0-0-
http://www.faz.net/aktuell/wirtschaft/europas-schuldenkrise/eurokrise-ezb-unzufrieden-mit-rolle-in-der-troika-12103163.html
http://aadverbaast.wordpress.com/2013/02/17/over-dijsselbloem-wisseltrucs-garanties-en-stofzuigerzakken/
http://www.dagelijksestandaard.nl/2013/02/eurobedrog-deel-i-de-kosten-van-de-euro-700-miljard-en-counting
Plaatje: credit http://surrealtec.com/analyses/4068